‘Het bestaan van het recht is een teken van onze zwakte’.

Deze zin komt uit het boek ‘Cirkel in het gras’ van Oek de Jong. Deze zin draag ik al sinds mijn studietijd mee als lijfspreuk omdat er voor mij een boeiende paradox in schuil gaat. Die in mijn werk als rechter en mediator beiden aan bod komen.

Recht

Aan de ene kant brengt het recht veel goeds. En als rechter probeer ik daar ook al jarenlang aan bij te dragen. Het recht biedt in veel gevallen duidelijkheid, zekerheid en gelijkheid. Het geeft structuur. Het kadert het recht van de sterkste in. Het beschermt zwakkeren in de samenleving. De ontwikkeling van het recht lijkt juist een teken van menselijke sterkte en beschaving, al is het recht soms onvolmaakt en kan het met slechte intenties worden misbruikt.

Zwakte

Aan de andere kant voel ik diep in mijn hart dat we zónder zouden moeten kunnen. Met vertrouwen in het goede in de mens. En lankmoedig tegenover het kwade. Moedig om ergens voor op te komen, en ook om wat toe te geven. Net zo zorgzaam zijn voor de ander als je bent voor jezelf. Elkaar de ruimte laten; ruimte vragen, en het ook geven. En zo op eigen kracht en in dialoog met elkaar komen tot deugdelijke oplossingen. Leven zónder recht is wellicht geen reële optie, maar wel een wenkend perspectief.

Mediation

Ergens daar tussenin ligt de meerwaarde van mediation boven het rechterlijk beslissen. Een puur juridische procedure beantwoordt vaak onvoldoende aan wat mensen werkelijk beweegt of bewogen houdt. Mediation gaat daar juist wel op in. Dat kan de scherpe kantjes afhalen van juridische standpunten en ruimte bieden voor een oplossing in de schaduw van het recht.